Na ile dni opłaca się brać zwolnienie lekarskie?

Chyba każdy pracownik zadał sobie kiedyś pytanie: „Na ile dni opłaca się brać zwolnienie lekarskie?”. To bardzo istotna kwestia, aby nie przekroczyć wskazanego okresu, gdyż wiązać może się to z konsekwencjami. Zatem co przysługuje pracownikowi za okres, w którym nie wykonuje pracy ze względów zdrowotnych? Jak długo można być na zwolnieniu lekarskim? Na te oraz inne najczęściej zadawane pytania odpowiemy w poniższym artykule.

Co to jest L4?

Zwolnienia lekarskie, które w środowisku pracowników nazywa się popularnie L4, to dokumenty, która określają czasową niezdolność do wykonywania obowiązków zawodowych. Może być wypisany jedynie przez lekarza specjalistę bądź lekarza rodzinnego. Zostaje ono wystawione na podstawie orzeczenia o czasowej niezdolności pracownika do możliwości wykonywania zadań. Powstaje w celu usprawiedliwienia nieobecności.

Mimo iż w kodeksie pracy określone są zasady dotyczące zwolnienia lekarskiego, pracownicy wciąż mają wiele wątpliwości. Nie wiedzą, jaka jest wysokość wynagrodzenia chorobowego, które wynika z ich zwolnień lekarskich. Problematyczne jest też obliczenie, jak długo trwała niezdolność do pracy.

Jak długo można przebywać na L4?

Według standardowego wyliczenia pracownik może przebywać na zwolnieniu lekarskim maksymalnie 182 dni w ciągu roku. Zatem w przeliczeniu wynika, że długość zwolnienia lekarskiego wynosi około 6 miesięcy. Jednakże okres zwolnienia lekarskiego nie jest ściśle określony. Pracownik może w wyjątkowych sytuacjach liczyć na jego wydłużenie.

Długość zwolnienia lekarskiego a przyczyny

Jeśli zastanowił was fakt różnej długości L4, to warto spojrzeć na powody, przez które idzie się na zwolnienie chorobowe. W zależności od przyczyny okres niezdolności do pracy może różnić się, choć wcale nie musi. Wszystko jest uzależnione od opinii lekarza, opisanej i uzasadnionej w zaświadczeniu lekarskim. Wolne w pracy z powodu choroby powinno trwać tak długo, jak długo występują niezdolności do pracy.

Jedną z przyczyn, przez które pracownikowi przysługuje dłuższy okres zwolnienia lekarskiego, jest gruźlica. W takiej sytuacji zwolnienie lekarskie wystawione może być łącznie na 270 dni w ciągu roku kalendarzowego. Podobnie wygląda sytuacja u pracownic oraz zleceniobiorczyń będących w trakcie ciąży. Natomiast osoby, które zatrudnione są w segmencie edukacji, szczególnie nauczyciele, nie muszą iść na L4, gdyż starać się oni mogą o tzw. „urlop dla poratowania zdrowia”.

Czy każdy może mieć wydłużone L4?

Warto podkreślić, że wskazane powyżej sytuacje należą raczej do wyjątków. Odstępstwa od standardowego czasu L4 nie zdarzają się natomiast w sytuacji:

• występowania choroby przewlekłej (np. cukrzyca, otyłość, osteoporoza, czy na kręgosłup);
• wystawienia zwolnienia przez lekarza rodzinnego.

W tych przypadkach pracownikowi przysługują 182 dni zwolnienia lekarskiego. Po tym czasie może ubiegać się o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.

Co musi zrobić pracownik, chcąc iść na L4?

Pracownik chcący pójść na zwolnienie lekarskie powinien zwrócić uwagę na zobowiązania osoby zatrudnionej. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. gdy pracownik otrzyma od lekarza zwolnienie chorobowe, musi:

• poinformować pracodawcę o stwierdzeniu tymczasowej niezdolności do pracy;
• pamiętać o podaniu czasu, na który został zwolniony z pełnienia obowiązków zawodowych. 

Jak złożyć zwolnienie lekarskie w pracy?

Otrzymując zwolnienie lekarskie (L4) pracownik może osobiście dostarczyć je do rąk pracodawcy, który uprzednio je rozpatrzy. Jednak jest również drugi sposób, którym jest e-zwolnienie. Z datą 1 grudnia 2018 zaczęło oficjalnie obowiązywać zwolnienie w formie elektronicznej. Dzięki temu osoby zatrudnione nie muszą już osobiście dostarczać L4 swoim pracodawcom. Po wprowadzeniu wszystkich danych do systemu pojawi się ono automatycznie w systemie u pracodawcy. Ta opcja zwalnia nas też ze zgłaszania niezdolności do pracy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. 

L4 z weekendem czy bez?

Wiele osób zatrudnionych zastanawia się, czy otrzymają one odpowiednie wynagrodzenie wynikające ze zwolnienia chorobowego. Czy fakt, że okres ich nieobecności zalicza się również do weekendu, nie sprawi, że ucierpi na tym ich portfel? Otóż nie! Zwolnienia, które zaliczają się również do weekendów, a przez to dni wolnych, nie zwalniają z możliwości skorzystania przez z pracownika z wynagrodzenia, które wynika z nieobecności.

Zwolnienie lekarskie nie uwzględnia świąt i weekendów. Wynagrodzenie jest liczone, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Okres zwolnienia, który nachodzi na dni wolne od pracy bądź weekend (pomijając niektóre wyjątki) podtrzymuje prawo do należności przewidzianych w ustawie, w tym zasiłku chorobowego, ubezpieczenia chorobowego i zasiłku rehabilitacyjnego.

Czy na L4 w weekend można stracić?

Za czas nieobecności z powodu choroby, nachodzący na weekend pracownik może nieco stracić na pensji. Wynika to z faktu, że za okres zwolnienia lekarskiego osobie zatrudnionej przysługuje 80% standardowego wynagrodzenia. Wyjątkiem są pracownice, które są w ciąży. W takiej sytuacji paniom przysługuje 100% podstawowego wynagrodzenia. Na wyższe wynagrodzenie chorobowe mogą liczyć też osoby, które uległy wypadkowi w pracy bądź w drodze do/z firmy.

Jakie wynagrodzenie za L4?

Osoby zatrudnione bardzo często wahają się przed pójściem na zwolnienie lekarskie. Skąd te pojawiające się wątpliwości? Odpowiedź jest stosunkowo prosta – z powodu pieniędzy.

Nie wiedzą bowiem, czy idąc na L4 nie stracą pensji i ubezpieczenia. Pracownik będący na zwolnieniu lekarskim może liczyć na wynagrodzenie chorobowe. Jest ono naliczane od 14 dnia zwolnienia w przypadku pracowników poniżej 50 roku życia lub 33 dnia dla osób powyżej tego wieku. 

Jednakże warto podkreślić, że w większości przypadków osoba zatrudniona może liczyć na zasiłek chorobowy, który wyniesie 80% średniego wynagrodzenia pracownika.

Co warto pamiętać!

Będąc w sytuacji, gdy zwolnienie chorobowe będzie dłuższe niż 33 bądź 14 dni można pozyskać zasiłek chorobowy, który należy się przez cały dalszy okres zwolnienia chorobowego. Jednak nie może ono przekroczyć  182 dni (w ciągu roku kalendarzowego  bądź 270 dni w wyjątkowych przypadkach — ciąży albo gruźlicy). Podstawowy zasiłek chorobowy to:  80% wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w danym miesiącu. Za hospitalizację jest to 70%, zaś w innych przypadkach np. kobiet ciężarnych i dawców komórek, liczy się go jako 100%.

Czy opłaca się brać L4 na święta?

Jeżeli przynajmniej jeden dzień niezdolności do pracy przypada na weekendy, święta czy inne dni wolne, należy bezwarunkowo naliczyć za te dni wynagrodzenie z tytułu choroby lub zasiłek chorobowy. Zależne jest to od prawa do jednego z wcześniej wymienionych świadczeń przysługujących za zwolnienie lekarskie.

Prawo to zostało uwzględnione w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r., gdzie mowa jest o świadczeniach pieniężnych z racji ubezpieczenia społecznego w przypadku choroby oraz macierzyństwa. Jest to tzw. ustawa zasiłkowa. Obejmuje ona m.in.: świadczenie rehabilitacyjne, ubezpieczenie chorobowe, świadczenia za opiekę nad chorym członkiem rodziny i inne należności przysługujące za zwolnienie lekarskie.

Czy jest limit dni na L4?

Obawa o pobyt na zwolnieniu lekarskim może wynikać z limitu dni, podczas których pracownik może skorzystać w czasie choroby. Powszechnie działające ustalenia głoszą, że w trakcie roku osoba zatrudniona może otrzymać 182 dni L4. W trakcie przebywania na zwolnieniu przyznawany zostaje zasiłek chorobowy. Z tego względu nazywa się go okresem zasiłkowym. Niedawno pojawiły się również nowe ustalenia, które wskazują na zasadę, mówiącą o nowym okresie zasiłkowym. Ten natomiast rozpocznie się, gdy między pierwszym a drugim zwolnieniem chorobowym będzie 60 dni pracy. Dni przypadające na okres zasiłkowy sumuje się. Dzieje się tak nawet w sytuacji, gdy L4 wystawiono na różne schorzenia.

Zatem odpowiedzmy na pytanie: „na ile dni najbardziej opłaca się brać zwolnienie lekarskie? Najprostszą odpowiedzią byłoby to, że na tyle, aby jak najlepiej wykorzystać należący się pracownikowi margines okresu zasiłkowego. Tak by pacjent mógł w pełni z niego skorzystać. Jednak czas niezdolności do pracy trudno przewidzieć.

Kiedy pracownik nie otrzyma wynagrodzenia za L4?

Osoba zatrudniona pozbawiona zostaje prawa do wynagrodzenia chorobowego bądź zasiłku chorobowego, w sytuacji, gdy stan zdrowia nie pozwoli na pełnienie obowiązków, zanim minie okres wyczekiwania oraz brak jest wskazań do okoliczności uprawniających pracownika do wynagrodzenia chorobowego.

Jednak to nie wszystko. Wynagrodzenie chorobowe bądź zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres, w którym osoba zatrudniona:

• pozostaje na urlopie bezpłatnym bądź wychowawczym;
• przebywa na L4 na bazie sfałszowanej dokumentacji;
• uznana zostaje za tymczasowo aresztowaną lub jest w trakcie odbywania kary, pozbawienia wolności;
• umyślnie przyczyniła się do wystąpienia przyczyny niezdolności do pracy;
• czerpie zyski z innej pracy lub w inny sposób narusza zasady zwolnienia lekarskiego.

Podsumowanie

Kwestia zwolnień lekarskich, chorobowych, czy L4 nie jest prosta. Jednakże każdy pracownik powinien wiedzieć oraz znać odpowiedzi na powyższe kwestie. Opłacalność pobytu na zwolnieniu lekarskim jest sprawą indywidualną i każda osoba zatrudniona musi podejść osobiście do tego problemu. Trzeba wziąć pod uwagę wszelkie swoje spostrzeżenia oraz potrzeby.

Powinno się jednak pamiętać o fakcie, że największy wpływ na czas spędzony na zwolnieniu lekarskim ustala lekarz specjalista bądź lekarz rodzinny, który je wystawia. Określa on też zdolność ubezpieczonego do pracy i dalsze leczenie. Najważniejsze powinno być zdrowie pracownika. Nie można dopuścić, aby mała dolegliwość przemieniła się w duży problem, który pozbawi nas możliwości dalszej pracy. Dlatego, zanim zakończymy zwolnienie lekarskie, należy wykonać badania potwierdzające wyleczenie.