BHP w sklepie, jak wygląda bezpieczeństwo i higiena?

Każdy świeżo zatrudniony pracownik musi zmierzyć się ze szkoleniem BHP. Należy to do obowiązków nowego pracownika i każda zatrudniona osoba musi je przebyć. Szkolenie pełni funkcję informacyjną. Dzięki niemu zatrudniona osoba będzie mogła pozyskać istotne wiadomości, które pozwolą jej pracować bezpiecznie, higienicznie i ergonomicznie. Choć wiele rzeczy wydaje się oczywiste, to na szkoleniu można dowiedzieć się nowości. Jeśli chcesz wiedzieć, co interesującego jest w BHP w sklepie, zapraszamy do lektury artykułu!

Co to jest BHP?

Rozwinięcie skrótu „BHP” oznacza: Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. Powszechnie jednak znana jest forma skrócona. Zagadnienie to dotyczy zestawienia wszystkich najważniejszych zasad, które mają zapewnić higieniczne warunki pracy. Instrukcje BHP mają zabezpieczyć nas przed wypadkami w pracy i sytuacjami niebezpiecznymi. Zobowiązani są je znać wszyscy pracownicy we wszystkich zakładach pracy. Należy również wspomnieć, że BHP jest także dziedziną wiedzy, której ma na celu kształtowanie odpowiednich warunków pracy.

Czy szkolenie BHP jest obowiązkowe?

Istotne jest, aby podkreślić, że każdy pracownik ma obowiązek przebyć szkolenie z zakresu obowiązujących przepisów BHP, zanim zacznie pełnić obowiązki na nowym stanowisku pracy. Takie szkolenie najczęściej odbywa się w pierwszym dniu zatrudnienia – określa się je wstępnym. Zostaje na nim przedstawiona instrukcja BHP oraz stanowiskowa.

Następnie, po upływie pół roku bądź dwunastu miesięcy od zatrudnienia, pracownik zobowiązany jest odbyć szkolenie okresowe BHP – powtarza się je co 1, 3, 5 bądź 6 lat. Na tę rozbieżność ma wpływ zajmowane stanowisko pracy. Inaczej wygląda BHP w pracy zdalnej i na stanowisku, na którym występują czynniki szkodliwe. Osoba prowadząca szkolenie powinna wziąć to pod uwagę.

Do obowiązków pracodawcy należy zorganizowanie pracownikom takiego szkolenia, nim zakończy się regulowany prawnie okres szkoleń BHP. W innym przypadku pracodawca może spotkać się z sankcjami, które wynikają z braku szkoleń u osób, które mu podlegają.

Brak szkolenia BHP – konsekwencje dla pracodawcy

W sytuacji, gdy pracodawca nie zapewni zatrudnionej osobie przeszkolenia w zakresie BHP, grożą mu konsekwencje – wynika to z Kodeksu Pracy, który z tego względu przewiduje sankcje. Pieczę nad aktualnością szkoleń BHP sprawuje Państwowa Inspekcja Pracy. Gdy napotkają oni uchybienia w przeszkoleniu pracowników, nakładają na pracodawcę karę finansową, której kwota rozpoczyna się od 1000 zł, a może dojść nawet do 30000 zł.

Osoba zatrudniająca, która nie przestrzega obowiązku przeszkolenia pracowników, powinna mieć również na uwadze fakt, że pracownik ma prawo odmówić pracy. Jako powód może przedstawić uchybienia z zakresu BHP. Należy pamiętać, że bezpieczeństwo pracowników zależne jest od pracodawcy. To właściciel firmy ma obowiązek zadbać o stan bezpieczeństwa i należyty stan maszyn oraz powiesić w widocznych miejscach informacje o zagrożeniach i wyjściach ewakuacyjnych.

Brak szkolenia BHP – konsekwencje dla pracownika

Warto także być świadomym tego, że pracownicy są również narażeni na konsekwencje, wynikające z niepoddania się szkoleniom BHP. Można podać tu jako przykład niepojawianie się na spotkaniach w wyznaczonych odgórnie terminach. Pracodawca może wówczas wyciągnąć konsekwencje. Powinniśmy zapamiętać, że najprawdopodobniej takie szkolenie odbywać się będzie w godzinach pracy, a koszt jego zorganizowania ponosi nasz pracodawca.

Powoduje to, że niestawienie się na szkoleniu odbierane zostaje, jako nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy. Wytłumaczeniem może w tej sytuacji być np. zwolnienie lekarskie. Pracodawca ma prawo również zastosować upomnienie w stosunku do pracownika bądź zastosować naganę. Natomiast w wyjątkowych sytuacjach osoba zatrudniająca może nałożyć na podwładnego karę finansową. Pracodawca może odsunąć od stanowiska pracy pracownika, który nie stawił się na szkoleniu BHP, gdy uzna to za konieczne.

Cel instruktażu wstępnego pracownika

Nowo zatrudniony pracownik ma obowiązek odbyć szkolenie wstępne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które ma charakter instruktażu. Taka forma oznacza, że pracownikowi są przedstawiane najważniejsze, praktyczne informacje i zasady BHP. Zapoznajemy się z warunkami pracy i zagrożeniami z nimi związanymi. Zostaje nam przestawiona instrukcja postępowania w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia oraz najważniejsze punkty regulaminu pracy. Poinformowani również jesteśmy o panujących zasadach przeciwpożarowych, a także procedurach zachowania w trakcie udzielania pierwszej pomocy.

Dzięki szkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy znamy zasady udzielania pierwszej pomocy, potrafimy obsługiwać sprzęt stanowiskowy i mamy świadomość, że uszkodzone urządzenia muszą być niezwłocznie wyłączone. Bezpieczeństwo pracy zapewniają również drogi ewakuacyjne oznakowane tablicami informacyjnymi. Pracownicy muszą pamiętać, aby ich nie blokować, bo może to utrudnić opuszczenie budynku w sytuacji zagrożenia.

BHP w sklepie mięsnym

Wiele osób, które szuka pracy myśli, że praca w sklepie mięsnym jest niewymagającym oraz stosunkowo prostym zajęciem. Widząc sprzedawcę w takim sklepie, uważa się, że jedynymi jego zadaniami są: podanie odpowiednich produktów klientom oraz zapewnianie porządku w miejscu pracy. Jednakże jest to błędny osąd, gdyż praca w takim miejscu wiąże się również z zagrożeniami. Dzieje się tak za sprawą niewłaściwego przeszkolenia pracowników w zakresie obsługi sprzętów, które mieszczą się w sklepie.

Pochylmy się nad pytaniem: „Czy BHP w sklepie spożywczym jest naprawdę potrzebne?”. Jeśli naszym miejscem pracy jest dział mięsny, to korzystamy z ostrych urządzeń, noży i tasaków do dzielenia mięsa na odpowiednie części. Warto szczególnie wspomnieć o obsłudze krajalnicy do wędlin bądź sera. Należy ona bowiem do podstawowego wyposażenia sklepu z asortymentem mięsnym i możemy natknąć się na nią już w małych, osiedlowych sklepikach. Dzięki niej o wiele łatwiejsze stało się odpowiednie i równe porcjowanie wędlin oraz serów. Trzeba jednak pamiętać, że niewłaściwa obsługa tego typu sprzętów może doprowadzić do nieszczęśliwych wypadków i narazić pracowników na utratę zdrowia. Dlatego też bardzo istotne jest odpowiednie przeszkolenie osób zatrudnionych, aby nabyli wiedzę z zakresu BHP i obsługi maszyn.

Instrukcja BHP dla branży spożywczej

Handel skupiający się na produktach spożywczych jest branżą, w której szczególnie zwraca się uwagę na przepisy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W kodeksie pracy znajdziemy wiele zasad, które dotyczą samych pracowników, jak i obsługiwanych sprzętów, a nawet otoczenia ich pracy.

Do pracowników zatrudnionych w placówkach branży spożywczej należy:

• regularne wykonywanie okresowych badań lekarskich, które są wymagane ze względów sanitarno-epidemiologicznych, posiadanie bieżącej „książeczki zdrowia”;
• posiadanie wiedzy na temat zachowania w sytuacjach awaryjnych i przechodzenie szkoleń z bezpieczeństwa i higieny pracy.

Obowiązkiem pracownika jest również informowanie na bieżąco bezpośredniego przełożonego na temat zaistniałych sytuacji, do których należą między innymi:

• nieprawidłowy stan maszyn wykorzystywanych w trakcie pracy, który należy sprawdzać po każdej zmianie,
• pojawianie się podejrzeń o nieodpowiedniej jakości zdrowotnej surowców wykorzystywanych do produkcji i sprzedawanych towarów,
• zauważony wypadek lub czynniki szkodliwe, mogące doprowadzić do wystąpienia sytuacji niebezpiecznej.

Równie ważną kwestią jest to, aby pilnować na bieżąco czystości i porządku w miejscu pracy. Natomiast po zakończeniu pracy każdego dnia należy właściwie i dokładnie wyczyścić i uporządkować używany sprzęt, narzędzia i naczynia.

Po odbyciu szkolenia BHP pracownik staje się też odpowiedzialny za:

• sprawdzanie stanu maszyn przed rozpoczęciem pracy i natychmiastowe informowanie przełożonego o dostrzeżonych wadach;
• wykonywanie powierzonych obowiązków zgodnie z zaleceniami sanitarno-higienicznymi;
• korzystanie z otrzymanego od przełożonego obuwia roboczego i środków ochrony indywidualnej w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

W zaleceniach BHP są również zamieszczone przepisy, które świadczą o rzeczach, które osoba zatrudniona w branży spożywczej pod żadnym pozorem nie może wykonywać. Są to:

• przebywanie na miejscu pracy w stanie nietrzeźwości oraz spożywanie napojów, które posiadają w składzie alkohol;
• palenia wyrobów tytoniowych oraz korzystania z otwartego ognia tam, gdzie jest to odgórnie zakazane;
• naprawianie urządzeń i maszyn samodzielnie, bez uprawnień i wiedzy;
• praca na wysokościach, w których do wspięcia się stosowane są: krzesła, kartony, skrzynki itp.;
• wchodzenie na uszkodzone podesty i drabiny;
• niewłaściwa organizacja towarów – ułożenie ponad odpowiednie wysokości regałów magazynowych oraz przekroczenie ładowności;
• korzystanie z toalety w ubraniu ochronnym i wychodzenie w nim na zewnątrz sklepu;
• układanie sklepowych towarów w niewłaściwych miejscach — na przejściach, dojściach i korytarzach mogących służyć za drogi przeciwpożarowe;
• noszenie asortymentu bądź innych przedmiotów przez jednego pracownika, jeśli masa przekracza odgórnie ustaloną normę, czyli:

– w przypadku kobiet do 12 kilogramów przy pracy stałej i do 20 kilogramów przy pracy dorywczej;

– w przypadku mężczyzn do 30 kilogramów przy pracy stałej i do 50 kilogramów przy pracy dorywczej.

BHP dla branży spożywczej — zagrożenia w miejscu pracy

Pracując w takich miejscach, powinno się również pamiętać o innych czynnikach, które mogą stać się źródłem nieszczęśliwego wypadku. Można tutaj przywołać takie rzeczy jak: niebezpieczne włazy oraz zejścia, najczęściej w magazynie; niezabezpieczone i pozbawione poręczy schody; podniszczone podłogi; źle dopasowane, zbyt rażące światło; duże nagromadzenie asortymentu sklepowego i innych przedmiotów w niewielkiej magazynowej przestrzeni.

Warto wspomnieć o higienie, która obowiązuje w pracy. Należy to do bardzo ważnej kwestii, gdyż dotyczy ona nie tylko samych osób zatrudnionych, ale także klientów, którzy będą kupować produkty.

Dla zachowania higieny należy dbać o:

odzież ochronną

Przed rozpoczęciem pracy założyć odzież ochronną, najlepiej w jasnych kolorach. Powinna być ona czysta i nieuszkodzona. Musi też zakrywać codzienną, osobistą odzież pracownika lub ją zastępować. Pamiętać należy o odpowiednim nakryciu głowy oraz obuwiu, które będzie komfortowe i zgodne z wytycznymi pracodawcy. Dobrze jest posiadać czyste rękawiczki jednorazowe oraz maseczki. Trzeba usunąć z odzieży agrafki, szpilki, ostre i podatne na tłuczenie dodatki oraz biżuterię.

środki medyczne

W miejscu pracy powinna znaleźć się apteczka pierwszej pomocy, w której medykamenty są zdatne do wykorzystania, a sprzęt sprawny i zdatny do udzielenia pomocy w razie wypadku. Gdy dojdzie do skaleczenia bądź otarcia stosować należy opatrunki wodoodporne. Powinno się również we właściwy sposób korzystać ze środków ochrony indywidualnej.

Środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej

Takie rzeczy, jak mydło i ręczniki ma obowiązek zapewnić pracodawca. Pracowników przepisy zobowiązują do odpowiedniego z nich korzystania. Oznacza to, że należy: w odpowiedni sposób (według instrukcji BHP, z użyciem mydła) myć ręce przed i po pracy, a także zawsze, kiedy dojdzie do ich zabrudzenia. Czystość należy zachować w całej przestrzeni firmy, w szczególności w otoczeniu maszyn i tam, gdzie przechowywane są produkty spożywcze. Nie należy zapominać o toaletach, szatniach i korytarzach.

stan zdrowia

Pracownicy mają obowiązek poinformowania przełożonego o stanie zdrowia. Chodzi w szczególności o choroby zakaźne, biegunkę, dotkliwe zapalenie jelit, niezaleczone infekcje górnych dróg oddechowych bądź zakażenia skóry o charakterze ropnym. W takich sytuacjach pracownik powinien zostać odsunięty od pracy, aby nie zakazić innych współpracowników i uniknąć kontaktu z artykułami spożywczymi.

W branży spożywczej istotną rolę odgrywają sprzedawane towary. Odpowiednie dbanie o nie jest bardzo ważne. Trzeba:

• korzystać i odpowiednio dbać o stan różnych sprzętów do rozdzielania produktów sypkich. Nie dotyczy to wag;
• produkty spożywcze, które nie są opakowane, sprzedawać przy użyciu odpowiednich sprzętów, które uniemożliwią bezpośredni kontakt sprzedawcy z artykułem;
• zwracać uwagę na zachowanie odpowiedniej higieny oraz korzystać ze sprzętów, które ją wspierają, przy sprzedaży produktów mięsnych;
• dokładnie czyścić sprzęt używany przy sprzedaży produktów spożywczych, do którego należą: krajalnice, naczynia, wagi. Sprzedający ma obowiązek sprawdzać stan techniczny, a także jego ustawienie – zgodne z zaleceniami sanitarnymi i niestanowiące zagrożenia dla osób przebywających w sklepie;
• puste opakowania na bieżąco usuwać puste opakowania, zanosząc je do pomieszczeń, które są do tego przeznaczone, jak tylko towar skończy się
• artykuły spożywcze się chronić przed niekorzystnym wpływem promieni słonecznych. Dotyczy to również innych czynników, które mogą negatywnie wpłynąć na jakość zdrowotną sprzedawanych produktów. Sugeruje się, aby na wystawy sklepowe wystawiać „atrapy”;
• codziennie sprawdzać stan artykułów, które wchodzą w sklepowy asortyment. Produkty z uszkodzonymi opakowaniami i po terminie ważności powinny zostać właściwie oznaczone i umieszczone w miejscu, które jednoznacznie wskazuje, że wycofuje się je ze sprzedaży.

Temperatura w miejscu pracy a BHP

Jak wskazuje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej – osoba zatrudniająca pracownika powinna zapewnić mu odpowiednią temperaturę, aby jak najefektowniej można było świadczyć pracę. W sytuacji, gdy taki czynnik nie zostanie spełniony osoba zatrudniona ma prawo odmówić wykonywania swoich obowiązków.

Wytyczne BHP wskazują, że temperatura w pomieszczeniu nie powinna być niższa niż +14 stopni Celsjusza. Natomiast w zapisie nie ma widocznej adnotacji, która wskazywałaby maksymalną temperaturę, przy której można wykonywać powierzone nam obowiązki.

Warto w tym miejscu wspomnieć również o wymaganiach, które musi spełnić pracodawca, chcąc zatrudnić pracownika. Do obowiązków pracodawcy nie należy jedynie zadbanie o odpowiednią temperaturę, ale również o wymianę powietrza oraz bilans wilgotności. Uzależnione jest to od funkcji, jaką ma pełnić pomieszczenie.

W większości pomieszczeń można zamontować wentylację naturalną, mechaniczną bądź klimatyzację. Warto pamiętać także o tym, aby doprowadzane powietrze do wentylacji było czyste i pozbawione alergenów. Zastosowanie takiej technologii nie powinno również stwarzać przeciągów, znacznego ochłodzenia lokalu oraz nie może znacznie go ogrzewać, aby nie spowodować dyskomfortu u osób, które tam aktualnie przebywają.

Jaką formę może mieć szkolenie BHP?

Szkolenia w zakresie BHP odbywają się stacjonarnie lub zdalnie. Formę ustala się indywidualnie w danej firmie. Tym, co łączy każde ze szkoleń, jest wiedza, jaką zdobędziemy. Ponieważ instruktaż w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy jest wykładem, to może być przeprowadzony grupowo. W tej formie najczęściej uczestniczą pracownicy zatrudnieni w przedsiębiorstwie już od dawna. Szkolenie wstępne zwykle jest indywidualne. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy do pracy przyjmowanych jest jednocześnie wielu pracowników. Wówczas też mogą oni być szkoleni jednocześnie.

Tym, co trzeba wiedzieć, jest fakt, że szkolenia BHP są obowiązkowe. Poznamy na nich nie tylko zasady BHP, którym powinny podlegać osoby zatrudnione, ale także pracodawcy. Warto zatem je znać i postępować zgodnie z odgórnie wskazanymi zaleceniami.